VIỆN NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO 幹細胞応用研究所
0866022097

Phương pháp tế bào gốc ở hiện tại và tiềm năng trong tương lai

Nội dung bài viết

Công nghệ tế bào gốc là một bước tiến quan trọng trong Y học hiện đại, các nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc nổi bật nhất là trong Y học tái tạo (Regenerative Medicine) từ cấp độ phân tử đến tế bào, mô, cơ quan. Y học tái tạo bằng công nghệ tế bào gốc mang lại khả năng tái tạo cấu trúc và phục hồi chức năng sinh lý cho cơ thể. Kết quả từ các thử nghiệm lâm sàng ứng dụng công nghệ tế bào gốc trong Y học tái tạo cho thấy hiệu quả điều trị rất tích cực một số căn bệnh như đột quỵ, tự kỷ, tiểu đường, suy tim, ung thư…

phuong-phap-te-bao-goc-2

Trải qua hơn 60 năm phát triển, sự phát triển của công nghệ tế bào gốc là vô cùng nhanh chóng, các sản phẩm từ tế bào gốc đã trải qua 6 thế hệ bao gồm: thế hệ thứ nhất - phân đoạn giàu tế bào gốc, thế hệ thứ hai - tế bào gốc tinh sạch, thế hệ thứ ba - tế bào gốc qua giai đoạn tăng sinh, thế hệ thứ tư - tế bào gốc biệt hoá hay biến đổi gen, thế hệ thứ năm - dịch chiết tế bào gốc, túi ngoại bào và exosomes, cuối cùng thế hệ thứ sáu - mô, cơ quan từ tế bào gốc. 

1. Thế hệ thứ nhất

Sản phẩm giàu tế bào gốc được sản xuất từ 2 nguồn mô chính là máu (máu ngoại vi, máu dây rốn hoặc tuỷ xương) và mô mỡ (từ mỡ bụng, đùi hoặc mông). Ưu điểm của nhóm sản phẩm này chính là thời gian thao tác nhanh chóng, kỹ thuật đơn giản khả năng tế bào bị biến đổi di truyền rất thấp đảm bảo tính an toàn khi sử dụng. Có thể sử dụng nguồn tế bào tự thân hoặc từ người hiến tặng. Nhưng nhược điểm lớn của nhóm sản phẩm này là số lượng tế bào gốc khá thấp ít hơn 10% trong chế phẩm. Hiệu suất không ổn định do phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng của chế phẩm tế bào trước khi ghép. Và vì số lượng tế bào gốc thu được ít nên không thể mở rộng quy mô sản xuất cũng như khó lưu trữ bảo quản.

2. Thế hệ thứ hai

Sản phẩm tế bào gốc tinh sạch với đặc điểm của nhóm sản phẩm này là số lượng tế bào gốc hơn 90% trong chế phẩm, bao gồm hai loại tế bào gốc chính là tế bào gốc tạo máu (HSCs) và tế bào gốc trung mô (MSCs). Ưu điểm của thế hệ sản phẩm thứ hai là lượng tế bào gốc cao, ít chứa những tế bào không mong muốn khác, chất lượng tế bào được kiểm soát tốt hơn. Tuy nhiên, giá thành của sản phẩm cao hơn, quá trình thao tác dài hơn và không thể mở rộng quy mô sản xuất và lưu trữ

3. Thế hệ thứ ba

Sản phẩm tế bào gốc qua nuôi cấy tăng sinh. Nhóm sản phẩm này đã cải thiện được rất nhiều nhược điểm của hai nhóm trước đó là độ tinh sạch của tế bào cao, chất lượng sản phẩm được kiểm soát ổn định và có thể mở rộng quy mô sản xuất giúp hạ giá thành sản phẩm. Tuy nhiên, với nhóm sản phẩm tế bào gốc ở thế hệ này cần sự đầu tư chuyên nghiệp từ phòng sạch đến các thiết bị nuôi cấy hiện đại cùng với các máy móc giúp kiểm soát chất lượng tế bào sau nuôi cấy.

4. Thế hệ thứ tư

Sản phẩm tế bào gốc được biến đổi, giúp tăng cường các thuộc tính của tế bào biệt hóa thành các tế bào chức năng hay sản phẩm từ tế bào gốc vạn năng cảm ứng (induced pluripotent stem cells - iPSCs). iPSCs được tạo ra bằng cách chuyển bốn nhân tố cần cho việc tái lập trình tế bào gồm Oct4, Sox2, cMyc và Klf4 vào tế bào đã biệt hoá như tế bào fibroblast, đưa chúng về trạng thái gốc có khả năng tạo ra tất cả các loại tế bào trưởng thành như tế bào thần kinh, tế bào cơ tim, tế bào gan trong cơ thể.

5. Thế hệ thứ năm

Sản phẩm dịch chiết tế bào, túi ngoại bào và exosomes. Nhóm sản phẩm này có đặc điểm là không chứa tế bào do đó các đáp ứng miễn dịch là cực kỳ thấp, có thể sản xuất với quy mô lớn, chất lượng sản phẩm được kiểm soát. Tuy nhiên, nhóm sản phẩm này cần được điều chế và tách chiết công phu đòi hỏi công nghệ cao và chi phí sản xuất lớn. Và vì là chế phẩm không chứa tế bào nên hiệu quả điều trị không bằng chế phẩm có chứa tế bào gốc. Nhưng so với những sản phẩm chứa tế bào thì các chế phẩm từ dịch chiết tế bào gốc dễ dàng lưu trữ, đóng gói và vận chuyển, đa dạng về chủng loại và được ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp thẩm mỹ và làm đẹp.

6. Thế hệ thứ sáu

Sản phẩm mô/cơ quan từ tế bào gốc có đóng góp quan trọng trong ba nhóm của công nghệ sinh học bao gồm tế bào gốc, vật liệu sinh học và protein tái tổ hợp. Một cấu trúc mô hoàn chỉnh cần có mặt của ba thành phần là giàn giáo (vật liệu sinh học), gạch (tế bào) và chất liên kết (protein). Vì vậy, sản phẩm mô tế bào gốc được tạo ra từ chính tế bào của người bệnh sẽ đóng góp rất lớn trong cấy ghép mô cơ quan. Do đó, có thể thấy tiềm năng ứng dụng của các sản phẩm mô/cơ quan từ tế bào gốc là rất lớn. Có thể xem đây chính là thế hệ tương lai của các sản phẩm tế bào gốc. 

--------------------------------------------------------------------------
Để tìm hiểu thêm về kiến thức, vui lòng liên hệ với Mescells:
Văn phòng đại diện Nhật Bản: 〒175-0094 Tokyo, Itabashi ku, Narimasu 5-6-15
Hotline: 0936 588 688
Email: institute@mescells.com

Chủ đề: tế bào gốc

Các tin khác

Đăng ký nhận tin 情報を受け取るために購読する