Những ảnh hưởng lâu dài của covid-19 và vai trò của tế bào gốc

Nội dung bài viết

Hơn 2 năm trôi qua, COVID-19 đã và đang là dịch bệnh làm thay đổi hoàn toàn thế giới. Virus thay đổi cách sống của chúng ta và tác động nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của những người mắc phải. Khi mới bắt đầu đại dịch, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng virus gây ra nhiều vấn đề cho bệnh nhân nhưng những triệu chứng này sẽ hết khi khỏi bệnh. Tuy nhiên, thực tế đã cho thấy điều ngược lại.

nhung-anh-huong-lau-dai-cua-covid-19-va-vai-tro-cua-te-bao-goc-2

Hội chứng COVID-19 kéo dài

Tính đến nay, COVID-19 đã gây ra gần 6 triệu cái chết trên thế giới, con số thực tế có thể nhiều hơn và để lại những hậu quả lâu dài cho những người đã khỏi bệnh. Một số biểu hiện của COVID-19 có thể kéo dài vài tháng sau khi khỏi bệnh được gọi là “long haulers” – chứng bệnh COVID kéo dài hay di chứng COVID, hội chứng COVID kéo dài. Các nhà nghiên cứu ước tính hiện nay có khoảng 10% bệnh nhân mắc COVID-19 biểu hiện chứng bệnh COVID kéo dài. Đây là một trong những lĩnh vực mới đòi hỏi các nhà khoa học cần có thêm các nghiên cứu về chứng bệnh COVID kéo dài và phát triển những phương pháp điều trị giúp cho bệnh nhân giải quyết các triệu chứng mắc phải.

1. Hội chứng COVID kéo dài

Hầu hết chúng ta nghĩ rằng một khi virus được kiểm soát trong cơ thể thì tất cả những triệu chứng mắc phải của bệnh sẽ biến mất. Phần lớn những người đã mắc COVID sẽ cảm thấy khỏe hơn sau khi khỏi bệnh và cảm giác chỉ như trải qua bệnh cảm cúm thông thường. Tuy nhiên, ngay kể cả khi virus được loại bỏ khỏi cơ thể thì những triệu chứng của bệnh vẫn xuất hiện và kéo dài. Những trường hợp như vậy vẫn chưa được lý giải trong y khoa. Họ có biểu hiện tăng bạch cầu đơn nhân, bệnh tăng lympho bào và một số hội chứng về hô hấp kéo dài.

Nhìn chung, một số trường hợp mắc COVID-19 có một hoặc một số triệu chứng ảnh hưởng bởi virus. Những bệnh nhân mắc COVID ở mức độ nhẹ hoặc trung bình đều có khả năng mắc các triệu chứng hậu COVID kéo dài. Những bệnh nhân này rất khó để quay lại cuộc sống bình thường và chất lượng cuộc sống của họ ở mức thấp hơn so với những bệnh nhân khỏi bệnh hoàn toàn. Điều này đặt ra các vấn đề quan ngại trong hệ thống y tế về chứng bệnh COVID kéo dài có thể làm giảm chất lượng cuộc sống của những bệnh nhân mắc phải.

Hội chứng COVID-19 kéo dài có nhiều biểu hiện khác nhau, phổ biến được tổng hợp như sau:

Sương mù não (hoặc khó suy nghĩ hay khó tập trung)
Mệt mỏi
Trống ngực (hoặc tim đập nhanh hay đập thình thịch)
Mất vị giác và khứu giác
Khó thở (hoặc hụt hơi)
Những tổn thương phổi mãn tính
Rụng tóc
Viêm và đau khớp
Mất ngủ.

Có những báo cáo khác nhau về các triệu chứng, và số lượng các triệu chứng cũng như mức độ biểu hiện cũng khác nhau phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Nhiều bệnh nhân có thể biểu hiện các triệu chứng này trên 6 tháng. Theo đó, các nhà khoa học vẫn đang cố gắng nghiên cứu nhóm bệnh nhân nào dễ mắc chứng bệnh COVID kéo dài nhất. Hầu hết các yếu tố liên quan đến sức khỏe và thể trạng như:

Về tuổi tác: Độ tuổi mắc bệnh chắc chắn là một yếu tố liên quan trực tiếp. Bệnh nhân trên 50 tuổi hầu như mắc các triệu chứng hậu COVID kéo dài. Một nghiên cứu chỉ ra rằng có 22% bệnh nhân COVID trên 70 tuổi mắc các triệu hậu COVID.
Cân nặng: Bệnh nhân thừa cân có xu hướng mắc COVID-19 kéo dài. Những bệnh nhân thừa cân có thể có những biểu hiện nghiêm trọng và kéo dài hơn bình thường.
Các triệu chứng ban đầu: Nếu bệnh nhân có hơn 5 biểu hiện bệnh ở tuần đầu tiên thì họ có xu hướng bị hội chứng COVID kéo dài sau đó. Các nhà khoa học vẫn chưa lý giải được số lượng các biểu hiện bệnh có tỷ lệ thuận với hội chứng COVID kéo dài hay không.
Giới tính: Nữ giới thường phát triển các triệu chứng kéo dài hơn so với nam giới. Tuy nhiên, chỉ xuất hiện ở những người trẻ tuổi trong nhóm này. Các nhà khoa học chưa rõ vì sao COVID có sự khác biệt giới tính như vậy.
Bệnh nền: Những bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường, bệnh Crohn có xu hướng tiến triển triệu chứng hậu COVID. Một bệnh nhân có các bệnh mạn tính thường có hệ miễn dịch phản ứng quá mức khi mắc COVID, điều này dẫn đến các triệu chứng kéo dài sau đó.

Giải thích cho điều này, hệ miễn dịch có thể phản ứng quá mức và tiếp tục chống lại tác nhân nhiễm bệnh mặc dù virus gần như đã được giới hạn trong cơ thể. Các kháng thể và các cytokine trong cơ thể làm tổn thương tế bào và các mô trong cơ thể. Điều này có thể là nguyên nhân gây ra các triệu chứng kéo dài. Bệnh nhân có thể tiếp tục có các phản ứng viêm trong cơ thể và một số ít bệnh nhân là có thể tự giảm bớt các triệu chứng viêm này mà không cần hỗ trợ y tế.

2. Các liệu pháp điều trị hiện tại

nhung-anh-huong-lau-dai-cua-covid-19-va-vai-tro-cua-te-bao-goc-3

Tự điều trị và phục hồi sức khoẻ để cải thiện các triệu chứng COVID kéo dài

Do COVID-19 là một bệnh mới nên các nhà y tế vẫn chưa có những phương pháp điều trị đặc hiệu cho hội chứng hậu COVID. Bệnh nhân mắc phải chứng hội chứng này hầu như vẫn phải tự xoay sở. Một số ít biện pháp điều trị và phục hồi sức khoẻ hiện tại như:

Nghỉ ngơi và thư giãn: dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn và ăn uống lành mạnh sẽ giúp cải thiện các triệu chứng hậu COVID, giúp cơ thể phục hồi hoàn toàn sau khi nhiễm virus. Hệ miễn dịch phản ứng quá mức có thể trở nên hoạt động kém và cần thời gian để phục hồi.
Tập luyện nhẹ nhàng: quá trình luyện tập nhẹ nhàng có thể giúp máu lưu thông tốt hơn đến các mô cơ quan bị thương do COVID. Yoga và đi bộ có thể giúp bệnh nhân nhanh chóng phục hồi.
Sử dụng thuốc: sử dụng các thuốc kháng viêm trong thời gian dài có thể giảm thiểu tình trạng viêm của cơ thể và cải thiện một số triệu chứng mà bệnh nhân gặp phải. Không có khuyến khích sử dụng thuốc kháng viêm lâu dài cho bệnh nhân, tuy nhiên hiệu quả mà thuốc mang lại thì không thể phủ nhận.

3. Liệu pháp tế bào gốc cho những bệnh nhân COVID kéo dài

Nhiều bệnh nhân hầu như không đáp ứng được với một số liệu pháp kể trên giúp cải thiện sức khỏe. Họ chỉ có thể chờ cơ thể tự phục hồi và trở lại bình thường. Với những nghiên cứu gần đây về vai trò của tế bào gốc trong điều trị hội chứng hậu COVID, liệu pháp này có thể là một lựa chọn điều trị tiềm năng.

►►► XEM THÊM: Tế bào gốc là gì? Những ứng dụng tiềm năng của tế bào gốc

nhung-anh-huong-lau-dai-cua-covid-19-va-vai-tro-cua-te-bao-goc-4

Tiềm năng tuyệt vời của tế bào gốc lên hội chứng COVID kéo dài

Tế bào gốc giải phóng ra một lượng lớn các nhân tố tăng trưởng tái tạo là tín hiệu giúp cơ thể tự sửa chữa mô và tế bào ở những nơi bị tổn thương trong cơ thể. Tế bào gốc mang đến khả năng biệt hoá gần như toàn bộ các tế bào chức năng trong cơ thể. Liệu pháp tế bào gốc được ứng dụng để sửa chữa các tổn thương và kích thích khả năng chữa lành ở những phần bị hư hại. Với những đặc tính đó, bệnh nhân với những tổn thương bởi COVID được hy vọng có thể chữa lành với tế bào gốc.

Tế bào gốc cũng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình điều hoà miễn dịch. Chúng có khả năng giảm các đáp ứng của hệ thống miễn dịch và ngăn cơ thể tự làm tổn thương chính nó. Điều này giảm bớt tình trạng viêm quá mức ở những bệnh nhân COVID kéo dài.

Có một số những nghiên cứu hứa hẹn chỉ ra khả năng của tế bào gốc trong điều trị bệnh nhân mắc các triệu chứng bệnh kéo dài. Một nghiên cứu chỉ ra rằng hiệu quả của việc ghép tế bào gốc ở bệnh nhân mắc bệnh Lyme. Đây là bệnh mà có hệ miễn dịch phản ứng quá mức tương tự như ở bệnh nhân COVID-19. Hai bệnh nhân bệnh Lyme được điều trị với tế bào gốc cho thấy tiềm năng của liệu pháp này. Bệnh nhân được tiêm tế bào gốc vào cơ bắp, truyền tĩnh mạch và qua đường uống. Hai bệnh nhân đều cho thấy cải thiện kỹ năng, khả năng chống chịu và tăng sức mạnh cơ. Tế bào gốc có khả năng giảm tình trạng viêm và đáp ứng quá mức của hệ thống miễn dịch. Nghiên cứu nhỏ này cho thấy tiềm năng tuyệt vời của tế bào gốc.

Nếu bạn là người mắc chứng bệnh COVID-19 kéo dài, bạn có nhiều lựa chọn để phục hồi hơn là chỉ điều trị y tế thông thường. Bạn cần tìm các phương pháp điều trị khác nhau và phù hợp với sức khỏe của bản thân. Hãy liên hệ với Mescells để được tư vấn và hỗ trợ!