Đại dịch COVID-19 bùng phát trở lại chứng tỏ khả năng của một loại virus có thể ảnh hưởng và làm gián đoạn trực tiếp đến các hoạt động của hệ thống phòng dịch trên toàn thế giới. Số lượng ca khỏi bệnh có thể gia tăng, tuy nhiên, cơ chế bảo vệ vật chủ hay cơ chế kháng virus vẫn chưa được xác định. Có những lo ngại rằng, về lâu dài virus SARS-CoV-2 sẽ làm một số các vi khuẩn ở trạng thái ngủ đông như vi khuẩn lao ở một số người nhiễm bệnh sẽ tái hoạt động, mà điều đáng báo động là 1/4 dân số thế giới đang mang chủng vi khuẩn này. Lịch sử cho thấy, nhóm bệnh nhân lao có tỉ lệ tử vong cao nhất trong đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918; hay trong đại dịch cúm A (H1N1) năm 2009, những bệnh nhân lao hoặc nhiễm lao đa kháng thuốc thường có tiên lượng xấu hơn.

Đại dịch COVID-19 bùng phát trở lại - Những con số liên tục biến động

Trưởng nhóm nghiên cứu Bikul Das, Tiến sĩ Khoa Tế bào gốc và Bệnh truyền nhiễm, Phòng thí nghiệm Kav Krishna, Guwahati Biotech (Ấn Độ) giải thích: “Cần phải nghiên cứu cấp bách mối liên hệ giữa COVID-19 với sự tái hoạt động của bệnh lao”; Khoa Tế bào gốc và Nhiễm trùng, Đại học Massachusetts, Lowell (Hoa Kỳ) cũng cho biết: "Điều quan trọng nhất trong quá trình nghiên cứu là nắm được cơ chế bảo vệ của vật chủ chống lại căn bệnh này để phát triển một loại vaccine hoặc phương pháp điều trị tốt hơn. Do đó, chúng tôi cho rằng, tương tự như vi khuẩn lao, tế bào gốc trưởng thành cũng có thể tạo ra một  cơ chế bảo vệ để chống lại các mối nguy hại từ bên ngoài.”

Cần lưu ý rằng, tủy xương chứa nhiều tế bào gốc. Ở những cá thể bị nhiễm vi khuẩn lao, loại vi khuẩn này sẽ xâm chiếm các vị trí trong tủy xương, cùng với vị trí của tế bào gốc. Khi có sự xâm nhập của virus, các vi khuẩn lao “thức giấc” để chống lại các virus đó. Nhóm nghiên cứu cũng kỳ vọng rằng, tế bào gốc ở cùng vị trí với vi khuẩn lao có thể hình thành cơ chế bảo vệ tương tự vây. 

Các nhà khoa học đã nghiên cứu sự lây nhiễm của chủng coronavirus MHV-1 ở phổi trên mô hình chuột nhiễm vi khuẩn lao ngủ đông (dMtb). Kết quả  cho thấy, vào tuần thứ ba sau lây nhiễm, nhóm chuột đối chứng (không nhiễm dMtb) có tải lượng virus thấp hơn 20 lần và số lượng tế bào gốc trưởng thành (ASC) tăng gấp sáu lần, do đó tăng cường khả năng phòng vệ của cơ thể. 

Bệnh lao được kích hoạt trở lại ở mô hình chuột dMtb cho thấy vi khuẩn lao chiếm đoạt vị trí các tế bào gốc trưởng thành, sau đó nhân lên trong phổi và gây ra bệnh lao phổi. Ở nhóm đối chứng, kết quả cũng chỉ ra rằng những tế bào gốc trưởng thành xuất hiện một cách thoáng qua (chúng tăng sinh trong hai tuần, sau đó trải qua quá trình chết theo chương trình) và kháng lại  MHV-1 bằng cách tạo ra một số chất ức chế. 

Bikul Das lưu ý: “Những phát hiện này rất quan trọng vì chúng cho thấy một cơ chế bảo vệ mới bằng tế bào gốc chống lại sự lây nhiễm coronavirus ở chuột, và có thể được sử dụng rộng rãi trong việc phát triển các phương pháp điều trị mới cho COVID-19. Cơ chế bảo vệ qua tế bào gốc được xem là mục tiêu để phát triển vaccine chống lại dịch bệnh và tránh đại dịch lao tiềm ẩn trên toàn cầu.”
 

►►► BÀI LIÊN QUAN: Liệu pháp tế bào gốc: Sự lựa chọn đầy hứa hẹn cho điều trị Covid-19

Tế bào gốc chống lại sự lây nhiễm coronavirus

Tế bào gốc đa năng cảm ứng (iPSCs) là một phương án tiềm năng để khắc phục nhược điểm này. Được tạo ra từ các tế bào gốc trưởng thành được tìm thấy trong mỡ, da, máu và các nơi khác, chúng có thể được lập trình lại để trở thành mọi loại tế bào khác trong cơ thể, bao gồm cả những tế bào tạo nên đường hô hấp. Ngoài ra, iPSCs có thể nhân giống vô thời hạn và do đó, cung cấp một lượng lớn tế bào có nền tảng di truyền của một người hiến tặng, thay vì nền tảng khác nhau của nhiều người hiến tặng cản trở các mô hình tế bào biểu mô phổi sơ cấp.

(Nguồn: Stem cells may hold a key to developing new vaccines against COVID-19)
 

►►►XEM THÊM: Mối liên hệ giữa tế bào phổi và tế bào gốc vạn năng cảm ứng trong các nghiên cứu về COVID-19

----------------------------------------------------------------------------
Để tìm hiểu thêm về kiến thức, vui lòng liên hệ với Mescells:
Văn phòng đại diện Nhật Bản: 〒175-0094 Tokyo, Itabashi ku, Narimasu 5-6-15
Hotline: 0936 588 688
Email: institute@mescells.com